Het blauwtongvirus greep om zich heen op de boerderij van herder Martin Oosthoek. De Berkelse herder verloor deze zomer 200 schapen. Nieuwe aanwas is niet vanzelfsprekend, want blauwtong tast de vruchtbaarheid van rammen aan. De kudde van ruim duizend schapen krijgt nu een echo om te kijken hoeveel lammetjes er op komst zijn.
Het is een verschrikkelijk ziektebeeld: schapen die op allerlei plekken ontstekingen ontwikkelen, amper kunnen lopen, blauwe tongen krijgen en uiteindelijk stikken omdat hun tong zo erg is opgezwollen dat ze geen adem meer kunnen halen. Het gebeurde dit jaar meer dan tweehonderd keer bij Martin Oosthoek van Belevenisboerderij Schieveen.
“Dat doet heel veel pijn. Je wordt bang om naar je schapen te gaan, omdat je niet weet wat je nu weer aan zal gaan treffen. Het was echt geen leuke tijd”. En die onzekerheid is nog niet weg. “De entstof (vaccinatie red.) helpt niet, dus het blijft spannend. Wat gaat het virus volgend jaar brengen?”
Drachtig of niet?
Dierenarts Judith van Andel is dinsdag aanwezig op de boerderij om bij de schapen via een echo te checken of en hoeveel lammetjes eraan zitten te komen.
Ze vertelt: “We zijn dit jaar heel benieuwd naar het drachtpercentage, want we hebben met blauwtong nogal wat tegenslag gehad. Het lijkt er nu op dat rammen die blauwtong hebben gekregen, verminderd vruchtbaar zijn.”
Met handen én voeten bedient Van Andel een scanbox. Een deur gaat open, het schaap loopt erin en vervolgens drukt de dierenarts met een apparaatje speciaal ontworpen voor schapen op de lies van het dier. Op een scherm ziet ze vervolgens in zwart-wit of er lammetjes aanwezig zijn in de buik van het dier. Een hele klus bij een kudde van 1.200 schapen.
Schapen die niet drachtig zijn, krijgen een groene stip op hun vacht gespoten en worden apart gezet. Als de herder naar de conditie van deze dieren kijkt, is hij er niet rouwig om dat ze niet drachtig zijn. “Ze zijn magerder en zijn vaak nog niet helemaal over de ziekteverschijnselen van blauwtong heen. Nu ze niet zwanger zijn, kunnen ze al hun energie aan zichzelf geven.”
De drachtige schapen krijgen – afhankelijk van hoever ze zijn in de zwangerschap – een andere kleur stip. Uiteindelijk ziet het er naar uit dat zo’n achthonderd schapen kleintjes kunnen verwelkomen.
Spannend
“Dat is wel iets minder dan voorgaande jaren, waarin we vaak rond de duizend drachtige schapen hadden. Maar ik ben helemaal blij”, zegt herder Oosthoek. “Het was erg spannend, maar het is tof dat we ondanks alles toch zoveel drachtige schapen hebben. Zeker omdat dit jaar meer dan tweehonderd schapen door blauwtong zijn uitgevallen, hebben we ook veel nieuwe schapen nodig om volgend jaar wel ons werk te kunnen doen.
Hij vervolgt: “We zetten schapen in als natuurlijke grasmaaiers; dat is ons hoofdinkomen. Maar we hebben de lammetjes ook nodig voor onze vleesproductie en als nieuwe aanwas van de kudde.”
De zwangere schapen gaan nu naar een groene wei toe, om goed te kunnen eten en groeien. “In januari hopen we dan de eerste lammetjes te hebben.”
Dit verhaal is van mediapartner Rijnmond.
