De gemeenteraad van Lansingerland heeft op 4 november ingestemd met de nieuwe Omgevingsvisie 2.0. Een besluit dat de komende vijftien jaar bepaalt hoe de gemeente omgaat met wonen, werken en leefomgeving. De stemming viel na een lange avond van debat, emoties en amendementen. De politieke verhoudingen bleven overeind, maar ook de onrust onder bewoners blijft groot.
Een besluit met lange adem
Het was laat op de avond toen de gemeenteraad met 21 stemmen vóór en 10 tegen de Omgevingsvisie 2.0 aannam. De visie legt de basis voor toekomstige ruimtelijke keuzes, waaronder drie zogeheten transformatielocaties – gebieden waar bedrijvigheid met een hoge milieubelasting (HMC tot 4.1) mogelijk wordt gemaakt.
De raad nam enkele wijzigingen aan. Zware industrie (categorie 5 en 6) wordt uitgesloten, er komt een groene buffer rond de Warmoeziersweg en de raad krijgt via een motie van de VVD een bindend adviesrecht bij toekomstige vergunningsaanvragen. Toch was de spanning voelbaar. “Het wordt niet slechter,” zei wethouder Titia Cnossen over de luchtkwaliteit. Maar voor veel bewoners is dat allerminst geruststellend.
Achtergrond: de 36 hectare en de druk vanuit de provincie
De discussie over de drie locaties – de Warmoeziersweg (Bergschenhoek), Chrysantenweg (Bleiswijk) en Molenweg (Berkel) – gaat terug naar een bestuurlijk akkoord dat de gemeente eerder dit jaar sloot met de provincie Zuid-Holland.
Lansingerland mag op Bleizo-West eindelijk woningen gaan bouwen, na jaren van discussie over windmolens en bedrijventerreinen. In ruil daarvoor moest de gemeente elders 36 hectare ruimte maken voor bedrijven in hogere milieucategorieën. Volgens bewoners is die afspraak “achteraf in de Omgevingsvisie geschoven”, zonder nieuw participatieproces.
Het college ontkent dat. Volgens wethouder Cnossen zijn de locaties “al in de eerdere visie van 2022 benoemd” en past de nieuwe versie binnen de bestaande provinciale kaders. Toch zeggen bewoners dat de uitvoering veel verder gaat dan ze toen konden voorzien.
Insprekers over gezondheid en leefkwaliteit
De publieke tribune zat vrijwel vol. Tien inwoners en deskundigen spraken in. De toon was fel, maar wel inhoudelijk. Gezondheid, leefbaarheid en vertrouwen in de overheid stonden centraal.
Kinderlongarts Ismé de Kleer waarschuwde dat de luchtkwaliteit in de regio al onder druk staat. “De fijnstofwaarden in Lansingerland liggen boven de WHO-grens. Elk procent minder uitstoot betekent gezondheidswinst,” zei ze. Huisarts A. Huijsman uit Bergschenhoek riep de raad op het voorzorgsbeginsel toe te passen: “Eerst aantonen dat plannen veilig zijn, dan pas vaststellen.”
Bewoner Jeffrey Padmos, die aan taaislijmziekte lijdt, vertelde dat hij dagelijks de effecten van luchtvervuiling merkt. “Het voelt alsof je ademruimte steeds kleiner wordt.”
Meerdere insprekers vroegen om een gezondheidseffectrapportage voordat nieuwe bedrijvigheid wordt toegestaan. “Gezondheid heeft geen politieke kleur,” zei Antoinette Verbrugge van Stichting Gezondheidop1. “Maar het zou wel leidend moeten zijn in ruimtelijke keuzes.”
Reactie van het college
Wethouder Titia Cnossen betoogde dat gezondheid “één van de pijlers” van de Omgevingsvisie is. Volgens haar voldoen alle plannen aan de wettelijke normen. “Er komt geen activiteit bij die een aanzienlijke toename van uitstoot veroorzaakt,” zei ze.
Ze benadrukte dat er geen volledige milieueffectrapportage (MER) is gemaakt omdat de visie nog geen concrete projecten bevat. “Die komen pas bij uitvoering.” Over de onrust bij bewoners zei ze: “De term HMC heeft ten onrechte de indruk gewekt dat het om zware industrie gaat. Dat is niet zo.”
Over de drie gebieden: de Warmoeziersweg blijft bedoeld voor bedrijvigheid; woningbouw is daar volgens het college “niet haalbaar vanwege ontsluiting”. De Molenweg blijft “verkenningsgebied”, en aan de Chrysantenweg blijven bewoners volgens Cnossen beschermd: “De gemeente onteigent niet.”
De politieke lijnen in de raad
De politieke verhoudingen bleven grotendeels intact. WIJ Lansingerland, D66, ChristenUnie en VVD steunden het collegevoorstel, samen met Leefbaar 3B. CDA, PvdA, GroenLinks en VOOR Lansingerland stemden tegen.
Het CDA diende vijf amendementen in om milieucategorie 3.1 als bovengrens vast te leggen, maar kreeg daar geen meerderheid voor. Fractievoorzitter Jan-Willem van den Beukel zei: “Dit is een besluit op te veel aannames. Eerst onderzoek, dan beleid.”
D66-fractievoorzitter Ineke den Heijer noemde de visie “een verhaal van iedereen”. Volgens haar maakt de visie ruimte voor “moderne, schone bedrijvigheid die past bij de horti-science en circulaire economie”, maar altijd “met waarborgen voor gezondheid en leefkwaliteit.”
Leefbaar 3B koos na weifeling voor instemming. Raadslid Roy Diepeveen zei dat zijn partij de zorgen van bewoners “herkent en serieus neemt”, maar meent dat er nu voldoende waarborgen zijn ingebouwd.
De VVD bleef kritischer. Fractievoorzitter Ivo de Graaf sprak over “een complex en gevoelig dossier” en waarschuwde dat “de balans tussen leefbaarheid en bedrijvigheid scherp bewaakt moet worden”. Via de VVD-motie kreeg de raad bindend adviesrecht bij toekomstige vergunningen. “Zo blijft de raad aan de knoppen,” aldus De Graaf.
Hoeveel grip heeft de raad echt?
De door de VVD ingediende motie geeft de raad een bindend adviesrecht bij BOPA’s: oftewel Buitenplanse omgevingsplanactiviteitaanvragen die dus afwijken van het geldende omgevingsplan. Zolang bedrijven niet precies passen binnen de planregels, kan de raad dus bindend afremmen.
Die grip is beperkter als een plan binnen de kaders past, dan is géén BOPA nodig en vervalt het bindend adviesrecht. De raad kan dan vooral sturen via strakke planregels, een lokale vvgb-plicht voor bepaalde vergunningen, en aanvullende voorwaarden in programma’s.
De VVD noemt het bindend advies “een extra check, geen veto”. Voor bewoners blijft daarom de vraag of de komende planregels streng genoeg worden om hun woonomgeving te beschermen.
Wat het besluit concreet betekent
De drie gebieden blijven voorlopig aangewezen als ontwikkellocaties voor bedrijvigheid. Nieuwe plannen zullen eerst via een vergunningstraject en inspraakprocedure lopen. Bewoners krijgen opnieuw gelegenheid om te reageren, maar veel hangt af van hoe streng de raad en het college de kaders gaan toepassen.
De aangenomen groene buffer rond de Warmoeziersweg moet zorgen voor extra afstand tussen bedrijven en woningen. Voor de Molenweg en Chrysantenweg geldt dat pas verdere ontwikkeling plaatsvindt zodra er concrete initiatieven liggen.
Richting de verkiezingen
De gemeenteraadsverkiezingen in maart 2026 worden het moment waarop inwoners zich kunnen uitspreken over deze koers.
De coalitiepartijen zien de visie als een noodzakelijke stap om te kunnen groeien, met ruimte voor circulaire bedrijvigheid.
De oppositiepartijen willen strengere grenzen en meer onderzoek naar gezondheidseffecten.
Wie de ontwikkeling van moderne bedrijvigheid steunt, vindt vooral aansluiting bij WIJ Lansingerland, D66 en ChristenUnie.
Wie strengere milieugrenzen of herziening van de locaties wil, kijkt eerder naar CDA, PvdA of GroenLinks.
De VVD blijft daar tussenin: kritisch, maar voor. Leefbaar 3B koos uiteindelijk de kant van de coalitie, maar benadrukt dat de uitvoering zorgvuldig moet blijven.
Een nieuwe raad kan nog steeds besluiten om milieucategorieën te verlagen of aanvullende voorwaarden te stellen, al moet dat in overleg met de provincie.
“Het gaat om vertrouwen”
Voor de direct omwonenden is de stemming niet het eindpunt, maar het startpunt van een nieuwe fase. Zij volgen de uitvoering kritisch, overwegen juridische stappen en hopen dat de verkiezingen nog verandering kunnen brengen. “We willen niet tegen ontwikkeling zijn,” zei een bewoner na afloop. “We willen alleen zeker weten dat onze gezondheid en leefomgeving worden beschermd.”
De omgevingsvisie 2.0 is nu vastgesteld maar het debat over ruimte, gezondheid en vertrouwen lijkt nog niet voorbij. De contouren op de kaart zijn uitgezet – maar het polderen om wat er werkelijk gebouwd gaat worden, is pas net begonnen.
