Na een oproep van RTV Lansingerland over overlast in de wijk kwamen veel reacties binnen. Bewoners uit Berkel, Bergschenhoek en Bleiswijk melden jarenlange overlast, intimidatie en bedreigende situaties in hun wijk. Vanwege zorgen over hun veiligheid willen zij anoniem blijven. Volgens bewoners concentreert de overlast zich vooral in wijken met sociale huurwoningen van 3B Wonen waar zowel statushouders als mensen met psychische problemen wonen. Een bewoner verwoordt het zo: “Daar worden alle statushouders en mensen met psychische problemen bij elkaar geplempt. Die zie je niet bij keurige koopwoningen.” In Bleiswijk gaat het volgens bewoners vooral om verward gedrag. In Berkel en Bergschenhoek noemen zij een combinatie van statushouders en mensen met psychische klachten. In Berkel, met name de Sterrenbuurt en de Bloemenbuurt, zeggen bewoners al jarenlang vooral last te hebben van bepaalde statushoudersgezinnen (volgens bewoners vaak Syrische families). Steeds terugkerend is hun boodschap: klachten worden niet behandeld en bewoners voelen zich genegeerd en onveilig.
Angstige avond in de Klaverweide (Berkel)
Op de Klaverweide in Berkel werd een deel van de wijk onlangs nog ontruimd nadat een bewoner de gasleiding had doorgesneden. “Het leek wel een rampenoefening,” aldus een buur. “Politie, brandweer, ambulance, een traumahelikopter. Het hele flatgebouw had kunnen ontploffen dan hadden we doden gehad. En een dag later liep hij gewoon weer vrij rond.”
Dezelfde man zorgde eerder ook voor onrust toen hij bij een gezin naar binnen drong en zich op zolder verstopte. Een bewoonster: “Voor dat gezin was dat traumatisch. Sindsdien doen we de voordeur niet meer open. We durven ’s avonds de straat niet meer op.”
Buren vertellen dat ze al jaren te maken hebben met verward gedrag, politie die komt en gaat, maar geen blijvende oplossing. “Iedereen praat erover, maar ondertussen zitten wij hier met de angst,” zegt een buurtbewoner.
De Sterrenbuurt: dagelijkse overlast en escalaties (Berkel)
De meeste meldingen komen uit de Sterrenwijk in Berkel, waar bewoners vooral Syrische statushouders aanwijzen. “Mijn kinderen worden uitgescholden en weggejaagd met stokken,” vertelt een moeder. “Ze spelen nog wel buiten, maar de Syrische kinderen vechten en intimideren de andere kinderen.” Ouders zeggen dat hun Syrische buren niet ingrijpen, maar hun gedrag bagatelliseren of simpelweg ontkennen.
Een vader: “Mijn dochter kwam thuis omdat ze door een groepje kinderen was bedreigd. Toen ik er wat van zei, werd ik uitgescholden en bespuugd. De ouders lachten het weg of doen alsof er niets gebeurt.”
Een ander beschrijft: “Overdag is het redelijk rustig, maar ’s avonds begint het. Muziek, geschreeuw, veel herrie, auto’s die af en aan rijden met gasten. Een Syrische buur zei tegen mij: ‘Wij leven ’s nachts!’. Maar wij moeten de volgende ochtend naar ons werk.”
Bewoners vertellen dat het niet alleen gaat om geluidsoverlast en intimidaties, maar ook om vuilnis dat rondslingert, rommel die zich opstapelt in de portieken en groepen jongeren die luidruchtig door de portieken racen met fatbikes. “Ze gooien afval gewoon in mijn tuin of op straat,” zegt een buurtbewoner. “Het stinkt en trekt ongedierte aan.”.
Volgens bewoners zijn intimidaties en dreigende situaties geen uitzondering. “Als je ze ergens probeert op aan te spreken dan gaan ze je filmen of uitschelden, bellen ze vrienden,” zegt een buurtbewoner. “Dan komt er ineens een auto de straat in vol jongemannen die zich ermee gaan bemoeien. Het is doodeng. Je weet niet waar het eindigt.”
Ook delen bewoners dat er een keer een inval door een arrestatieteam is geweest bij één van de statushoudergezinnen in de straat. Volgens hen werd de man uit de woning gehaald en ging het om een verdenking van drugshandel, al is dit door politie of gemeente niet bevestigd. Bewoners vertellen dat het daarna een periode rustiger was in de straat.
Buren zeggen dat sommige bewoners al verhuisd zijn en dat anderen serieuze plannen hebben om weg te gaan. “Mensen kiezen eieren voor hun geld. Het is niet leuk om je thuis op te geven, maar als je hier niet meer veilig bent, wat moet je dan?” Veel bewoners hebben inmiddels camera’s opgehangen om zich nog enigszins veilig te voelen of om bewijsmateriaal te verzamelen, omdat zij ervaren dat 3B Wonen meldingen niet gelooft of serieus neemt.
Bloemenbuurt (Berkel)
De overlast van statushouders beperkt zich niet tot de Sterrenbuurt. Ook in de Bloemenbuurt bij de Gerberasingel – met voornamelijk grotere eengezinswoningen – beschrijven bewoners structurele problemen. “Sinds hier grote gezinnen zijn geplaatst is het ’s avonds en ’s nachts rumoerig,” zegt een omwonende. “Auto’s scheuren door de straat, er wordt hard geroepen en jongeren hangen voor de deur.”
Bewoners noemen intimidatie onder kinderen maar ook richting volwassenen. “Onze kinderen worden bedreigd en weggejaagd,” vertelt iemand uit de straat. “Toen we er iets van zeiden, werden we uitgescholden.” Een andere bewoner zegt: “Kinderen riepen tegen een moeder dat ze haar ‘dood zouden maken’.
Volgens bewoners worden statushoudersgezinnen te dicht bij elkaar geplaatst. “Zes bij elkaar in dezelfde straat noem ik geen spreiding,” zegt een bewoner. Zij zeggen herhaaldelijk melding te hebben gemaakt van overlast en straatintimidatie waarop een wijkonderzoek door 3B Wonen was aangekondigd. De bewoners geven aan van dat wijkonderzoek nooit meer iets gehoord te hebben maar zagen wel dat de betrokken statushoudersfamilies op gesprek moesten komen. “Dan is het even rustig en begint het weer,” aldus een bewoner. Verder noemen zij ongewenste logees, verbouwingen zonder overleg en aanhangers/voertuigen op straat. Handhavers zouden bij optreden tegen overlast bedreigd worden.
Ook hier hetzelfde patroon, bewoners verhuizen of geven aan dat graag te willen en men hangt camera’s op aan de gevels.
Van Vredenburchlaan (Bergschenhoek) en Bleiswijk
Bij het complex aan de Van Vredenburchlaan in Bergschenhoek melden bewoners voortdurende wisselingen van bewoners, onbekenden die in- en uitlopen en mensen die veel herrie maken of heel hard schreeuwen. “Het voelt niet veilig en niemand grijpt in, Terwijl het heel duidelijk was dat er iemand ernstig in de war is” zegt een oud-bewoner. Ook hier zeggen bewoners dat dossiers door 3B Wonen worden gesloten terwijl de problemen doorgaan. “Ik stuurde filmpjes met geluidsoverlast, maar kreeg te horen dat ze niks hoorden. Er kwam nooit iemand echt kijken,” aldus een ex-bewoonster.
In Bleiswijk gaat het volgens bewoners vooral om overlast door verwarde personen en rondhangende jongeren. Bewoners verwijzen naar een woningbrand in 2020 en zeggen dat het veiligheidsgevoel sindsdien niet is hersteld.
Melden heeft geen zin, telefoons worden opgehangen
Bewoners vertellen dat meldingen bij 3B Wonen zinloos zijn. “Ik heb al zoveel mails gestuurd,” zegt een vrouw. “Eerst zeiden ze: u moet het zelf oplossen met uw buren. Daarna reageerden ze niet meer. Eén keer hing iemand gewoon op toen ik belde.” Meerdere bewoners zeggen dat dit structureel gebeurt: na de zoveelste keer bellen wordt de hoorn gewoon op de haak gegooid of krijgen ze te horen dat ze maar een e-mail moeten sturen.
Een bewoner die al tien jaar in de wijk woont: “Ik heb hier nog nooit iemand van buurtbeheer gezien. Heel soms rijdt er een handhavingsauto door de straat. En als je de politie belt, komen ze pas na een uur. Dan hoeft het niet meer. Het voelt niet alsof ze het echt serieus nemen.” Een andere bewoner heeft het melden helemaal opgegeven en doet tegenwoordig maar oordoppen in.
3B Wonen reageert maar legt de bal bij de bewoners
3B Wonen laat weten dat buurtbeheerders “wekelijks rondes lopen” en dat “overlast vaak te laat wordt gemeld en juist in een vroeg stadium gemeld moet worden”. Ook wijst de corporatie erop dat 33% van de verhuringen in 2024 aan urgenties en statushouders is toegewezen, maar dat “overlast bij allerlei typen huishoudens voorkomt”.
De bewoners die wij hebben gesproken geven allemaal aan bovenstaand beeld niet te herkennen. Zij zeggen juist vanaf het begin van de overlast gelijk aan de bel te hebben getrokken, gebeld en gemaild, maar dat 3B Wonen niets doet. Ze noemen de uitleg van 3B Wonen pertinent onjuist en enkelen geven zelfs aan dat de organisatie liegt. 3B Wonen stelt dat alle meldingen serieus worden genomen en dat, als bewoners er onderling niet uitkomen, buurtbemiddeling of een bezoek van wijkbeheerders volgt. Een enkele bewoner bevestigt bezoek te hebben gehad; maar de meesten zeggen nooit iemand van 3B Wonen te hebben gezien thuis of in de wijk.
Ondanks herhaalde verzoeken van RTV Lansingerland wil 3B Wonen geen inzicht geven in cijfers: aantallen klachten, interventies of bemiddelingen. De corporatie stelt dat de overlast niet toeneemt; bewoners zeggen dat die juist is verergerd. Diverse bewoners melden dat zij zijn benaderd met het verzoek om dossiers te sluiten, terwijl de problemen volgens hen nooit zijn opgelost en nog steeds voortduren. RTV Lansingerland kan deze stellingen niet onafhankelijk verifiëren en blijft om cijfers en toelichting vragen.
Politie en bewoners
Ook richting de politie zijn bewoners teleurgesteld. “We hebben zo vaak gebeld, maar ze komen pas na een uur of helemaal niet. Uiteindelijk stop je dan met bellen,” vertelt een buurtbewoner. “Je voelt je alleen gelaten.”
De politie zegt in een reactie dat alle meldingen serieus worden genomen, dat er wordt samengewerkt met gemeente en jongerenwerk, en dat er “geen structurele toename van strafbare feiten” is, maar zien ze wel “een lichte toename van meldingen die bewoners als overlast ervaren”. Bewoners worden actief aangemoedigd om vooral te blijven melden.
Bewoners leggen de hoop bij lokale beleidsmakers
Tijdens inloopavonden in maart over een mogelijk AZC gaven wethouders aan dat de huisvesting van statushouders “prima verloopt” en dat er “geen problemen bekend zijn”. Voor bewoners is dat lastig te rijmen met hun ervaringen. “Iedereen in de wijk weet wat er speelt, behalve de politiek,” zegt een bewoner. Anderen benadrukken dat zij niet tegen opvang zijn, maar dat de huidige concentratie in enkele straten en complexen volgens hen onwenselijk is en tot spanningen leidt.
Meerdere bewoners vragen om ingrijpen en om zichtbare aanwezigheid van woningcorporatie, gemeente en politie. Tegelijkertijd is duidelijk dat betere spreiding van kwetsbare bewoners, waaronder statushouders, mogelijk zou bijdragen aan een betere balans in de wijken. In de praktijk is dat echter lastig, omdat 3B Wonen beschikt over een beperkte en geconcentreerde sociale woningvoorraad in de drie dorpskernen. Voor structurele keuzes ligt de verantwoordelijkheid niet bij de corporatie, maar bij de lokale en provinciale politiek.
