Wie regelmatig over de N209 langs Bleiswijk rijdt, kent hem ongetwijfeld: de gigantische, grijze stier die ondersteboven op wielen op het parkeerterrein van Domeinen Roerende Zaken staat. Al jarenlang is het een bron van verwondering en speculatie. Is het een in beslag genomen ‘voertuig’? Gaat het ooit geveild worden? In het radioprogramma ‘Het Magazine’ van Lansingerland FM dook presentatrice Vera Visser-de Mol afgelopen week in het verhaal en sprak met de maker, kunstenaar Marcel Smink.
Voor velen in Lansingerland, en zelfs daarbuiten, is de stier een bekend maar mysterieus herkenningspunt. “Ik woon nu ongeveer twaalf jaar in Lansingerland en al die tijd vraag ik het me al af.” vertelde presentatrice Vera in de uitzending. Een vraag die leeft bij velen, zo bleek. Zelfs haar man, een ‘echte Lansingerlander’, had geen antwoord. Reden genoeg om in deze komkommertijd het mysterie voor eens en voor altijd op te lossen.
De zoektocht naar het antwoord
De zoektocht begon online, waar een Facebookbericht van voormalig Zoetermeers raadslid Rob Wessels uit 2021 al een tipje van de sluier oplichtte. Maar, zoals Vera met een knipoog opmerkte: “Het klopt, want het stond op Facebook” is niet voldoende voor een journalistiek item. Daarom werd er contact gezocht met het ministerie van Financiën, waar Domeinen Roerende Zaken onder valt. Na enkele pogingen in een door vakanties uitgedund ministerie, kwam de bevestiging van Jack Lowe, woordvoerder van de douane en fiscale zaken: het verhaal van Wessels klopte.
Geen inbeslagname, maar kunst
De ondersteboven stier is geen in beslag genomen voertuig, maar een kunstwerk. Het werd in 1996 geplaatst na de nieuwbouw van het pand van Domeinen. Dit gebeurde in het kader van de ‘Percentageregeling beeldende kunst’, een regeling die voorschrijft dat bij de bouw of verbouw van rijksgebouwen een vast percentage van het bouwbudget aan kunst moet worden besteed. Voor een gebouw tussen de 1 en 7 miljoen euro is dit bijvoorbeeld 2%.
Interview met de kunstenaar: Marcel Smink
Het kunstwerk is ontworpen en gemaakt door Marcel Smink. In de radio-uitzending gaf de kunstenaar een uitgebreide toelichting.
De naam: ‘Onroerend Goed’
Allereerst de naam van het werk: “De titel die ik eraan heb gegeven is ‘Onroerend Goed’,” aldus Smink. Een slimme woordspeling en een verwijzing naar de roerende goederen die bij Domeinen worden opgeslagen en geveild. De in de volksmond ontstane bijnaam ‘De Heilige Koe’, bekend van het gelijknamige autoprogramma uit de jaren ’80 en ’90, vindt hij overigens “niet vreemd”.
De inspiratie: Een leeg parkeerterrein en een tafelblad
Smink herinnert zich de opdracht nog goed. “Voor mij was het eigenlijk ook de first time dat ik zo’n grote opdracht had,” vertelde hij. Bij aankomst op de locatie viel zijn oog vooral op het enorme, lege parkeerterrein, dat alleen vol stond tijdens de fysieke veilingen. “Ik dacht, daar kan ik iets mee. Het was voor de hand liggend dat het iets op wielen zou worden, zodat het geparkeerd kon worden.”
De inspiratie kwam uit meerdere hoeken. Enerzijds de mix van voertuigen op het terrein: van in beslag genomen luxeauto’s tot gammele wagens. Anderzijds veilde Domeinen ook overtollig kantoormeubilair van de overheid. Dit bracht Smink op het idee om de stier om te draaien. “Als je hem omdraait, is het natuurlijk een voetstuk,” legt hij uit. De poten van de stier vormen zo een soort tafelblad, een directe link naar het meubilair.
Het materiaal en de afmetingen
Het imposante kunstwerk is gemaakt van brons en weegt zo’n anderhalve ton. Het is 5,5 meter lang, 3,3 meter hoog en 1,75 meter breed – vergelijkbaar met een bestelbus. Echt rijden kan het kunstwerk overigens niet. Voor Smink was dit werk een doorbraak in zijn carrière. “Daarna heb ik het ontzettend druk gehad met vervolgopdrachten.”
Meer kunst van Smink in de regio
Wie goed oplet, kan meer werk van Marcel Smink in de regio tegenkomen.
• Delft: In het centrum staat ‘Het blauwe hart’ (1998), een groot hart van staal en glas aan de Oude Langendijk.
• Rijswijk: Aan de Rotterdamseweg ligt ‘Groen’ (2010), een opvallende, grote rode schelp van staal, geïnspireerd op de tuinen van een voormalig landgoed.
• Pijnacker-Nootdorp: Hier stond ‘De Slangendrager’ (2011), een zes meter hoge sculptuur van een mannenfiguur met twee gouden slangen. Smink merkte op dat dit werk mogelijk onlangs is weggehaald.
Zijn werk in de openbare ruimte is wat hem drijft. “Je hebt altijd met publiek te maken. Of je nu wilt of niet,” aldus Smink. Hij streeft ernaar om pakkende beelden te maken die voor iedereen leesbaar zijn, een verhaal over de specifieke locatie vertellen, en tegelijkertijd ruimte laten voor een eigen interpretatie. Dat zijn missie in Bleiswijk na 28 jaar nog steeds slaagt, bewijst de aanhoudende nieuwsgierigheid.
Dus, de volgende keer dat u langs de N209 rijdt, weet u het: de stier is geen vreemde vangst, maar een doordacht kunstwerk met een knipoog, dat het verhaal van de locatie vertelt. Een stukje ‘Onroerend Goed’ dat de tongen nog lang los zal maken.
Foto: Marcel Smink
