Valpreventie is een belangrijk thema, zeker voor ouderen. Een valpartij kan grote gevolgen hebben voor de gezondheid, zelfstandigheid en het welzijn. Gelukkig biedt Lansingerland Beweegt hier hulp bij. In een interview met RTV Lansingerland vertelde Christiaan Hoekstra van Lansingerland Beweegt over de speciaal hiervoor opgezette cursussen. Lansingerland Beweegt coördineert deze ‘valpreventieketen’ in de gemeente, waarbij ze samenwerken met professionals zoals fysiotherapeuten, ergotherapeuten en diëtisten.
Waarom is valpreventie zo belangrijk?
Christiaan Hoekstra legt uit waarom dit onderwerp zo cruciaal is. “Vanuit de gemeente voorkomt het hoge zorgkosten, maar veel belangrijker: een val kan zoveel effect hebben op iemands leven daarna.” Denk aan lichamelijk letsel, maar ook de impact op dagelijkse activiteiten en onafhankelijkheid. “We willen vooral voorkomen dat mensen door een val dagen stil thuis moeten zitten. Dat is ontzettend vervelend.”
Naast fysiek letsel speelt vaak angst een grote rol. Angst om te vallen, zelfs voordat het gebeurd is, kan leiden tot het vermijden van activiteiten zoals boodschappen doen of een wandeling maken. Christiaan benadrukt: “Dat zijn psychologische zaken die je vooral uit de weg wil ruimen.” De programma’s van Lansingerland Beweegt richten zich er juist op om deze barrières te doorbreken, zelfvertrouwen te vergroten en om te gaan met faalangst.
Wanneer loop je een verhoogd risico?
Niet iedereen loopt hetzelfde risico om te vallen. Christiaan noemt drie belangrijke indicatoren waarbij sprake kan zijn van een verhoogd valrisico:
1. Als je al eens eerder gevallen bent.
2. Als je angst hebt om te vallen en daardoor bepaalde activiteiten, zoals zelfstandig boodschappen doen of wandelen, vermijdt.
3. Als je merkt dat je fysiek minder goed in staat bent om bepaalde dagelijkse dingen te doen.
Wat houdt het programma in?
Het programma van Lansingerland Beweegt neemt deelnemers stap voor stap mee, afhankelijk van hun individuele situatie en risico.
• Informatiebijeenkomst: Het begint met een gratis informatiebijeenkomst. Hier wordt zoveel mogelijk informatie gegeven over valpreventie, het valrisico van de aanwezigen geanalyseerd, en er wordt uitgelegd wat de programma’s inhouden en waarom ze belangrijk zijn.
• Screening: Bij een verhoogd valrisico volgt eventueel een uitgebreidere screening. Ook deze is kosteloos.
• Vervolgprogramma: Op basis van de screening kan deelname aan een vervolgprogramma worden geadviseerd. Er zijn verschillende programma’s, gericht op diverse facetten van valpreventie.
Oefenen en kennis opdoen
Wat kun je verwachten tijdens de bijeenkomsten? De activiteiten variëren per programma. Een voorbeeld is het programma ‘Vallen Verleden Tijd’, waarbij op een grote mat wordt gewerkt. “We gaan de valpartij ontleden,” vertelt Christiaan. “In plaats van pijnlijk vallen na te bootsen, knippen we het in kleine stukjes om mensen bekwaam te maken of beter bekend te maken met de risico’s.” Dit helpt om minder bang te zijn, omdat het onbekende bekend wordt. Net als een baby die leert lopen, maakt de eerste stap de angst voor het onbekende kleiner. De vraag is soms niet of een valpartij gebeurt, maar hoe deze gebeurt – en daar kun je je op voorbereiden.
Naast fysieke oefeningen is kennis opdoen essentieel. Deelnemers leren over risicofactoren, zowel externe (zoals een scheefliggende stoeptegel) als interne (zoals verminderd zicht). Christiaan geeft een treffend voorbeeld: “Tijdens zo’n informatiebijeenkomst vraag ik wel eens: wie van u laat halfjaarlijks uw ogen checken? Een groot gedeelte steekt dan vaak niet hun vinger op, terwijl we dat zeker voor 65-plussers aanraden. Dat kan best wel ineens invloed hebben. En dan is zo’n valpartij er ineens.” Kennis over dit soort factoren stelt mensen in staat om risico’s te vermijden of te minimaliseren.
Toegankelijke kosten
Deelname aan de programma’s is zeer laagdrempelig qua kosten. De informatiebijeenkomst en de eventuele vervolgscreening zijn gratis. Alleen voor deelname aan een vervolgprogramma bij een verhoogd risico wordt een bijdrage gevraagd voor het cursusboek. Dit kost zo’n €30 tot €35. “Je eigen risico van je zorgverzekering is hoger,” merkt Christiaan op. “Dat is de investering van €30 wel waard denk ik.”
Meer informatie?
Heeft u interesse in de valpreventiecursussen, of kent u iemand voor wie dit belangrijk kan zijn? Meer informatie is te vinden via de website van Lansingerland Beweegt: Valpreventie – Lansingerland Beweegt
Voor directe vragen over de valpreventieprogramma’s kunt u mailen naar: [email protected]. Ook via de gemeente Lansingerland kunt u doorverbonden worden.
