Lansingerland, 25 juli 2024 – Tijdens de laatste vergadering van de begeleidingscommissie accountantscontrole (BAC) van Lansingerland op 22 mei kwamen twee belangrijke onderwerpen naar voren: de jeugdzorg en het Wilderszijde-project. Deze zaken kunnen grote impact hebben op de gemeente en haar inwoners.
Wat is de BAC?
De begeleidingscommissie accountantscontrole, kortweg BAC, is een commissie binnen de gemeenteraad van Lansingerland die toeziet op de financiële gang van zaken van de gemeente. De BAC zorgt ervoor dat de jaarrekening en andere financiële rapportages nauwkeurig worden gecontroleerd. Zij werken samen met externe accountants om te waarborgen dat alles volgens de regels verloopt en om eventuele problemen vroegtijdig te signaleren en aan te pakken.
Jeugdzorg: problemen en nieuwe regels
Bij het doornemen van de jaarrekening van 2023 bleek een opvallende kwestie de jeugdzorg. De Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rotterdam-Rijnmond, verantwoordelijk voor jeugdzorg in de regio, heeft een belangrijke verandering doorgevoerd. Waar eerder de taken in delegatie werden uitgevoerd (je betaalt een bijdrage en bent klaar), gebeurt dit nu in mandaat. Dit betekent dat fouten in de jeugdzorgregeling nu ook direct doorwerken naar de gemeenten, inclusief Lansingerland.
Wat betekent dit?
Als bijvoorbeeld een jongere uit Lansingerland hulp krijgt via een regeling die niet helemaal volgens de regels is verlopen, dan kan dit een probleem worden voor de hele gemeente. Dit zorgt voor extra werk én onzekerheid omdat de gemeente nu zelf verantwoordelijk is voor het rechtzetten van deze fouten. Er komt nog overleg met de uitvoerders van jeugdzorgregeling om dit probleem zo snel mogelijk op te lossen.
Wilderszijde: voorzichtig met winstnemen
Een ander belangrijke onderwerp is het Wilderszijde-project. Dit grootschalige bouwproject is complex en heeft een lange looptijd. Het project is goed voorbereid, maar er zijn zorgen over de kostenramingen. Een extern specialist heeft geconcludeerd dat de ramingen misschien te hoog zijn, wat betekent dat de uiteindelijke kosten hoger kunnen uitvallen.
Wat zijn de risico’s?
Als de gemeente elk jaar te veel winst boekt op basis van deze ramingen, kan het aan het eind van het project blijken dat er minder winst is dan verwacht, of erger nog, verlies. De gemeente probeert deze risico’s te beperken door regelmatig de cijfers te controleren en waar nodig aan te passen. Op deze manier willen ze financiële verrassingen voorkomen.
Overige onderwerpen
Naast deze grote thema’s werden ook andere zaken besproken die voor de inwoners van Lansingerland van belang zijn:
1. Europese aanbestedingen:
Tijdens de controle bleek dat er meer fouten zijn gemaakt bij Europese aanbestedingen dan in voorgaande jaren. Dit kan ook komen doordat de gemeente een striktere controle heeft uitgevoerd waarbij alle aankopen boven een bepaald bedrag zijn bekeken in plaats van steekproeven. Het kan dus zijn dat er niet meer fouten dan andere jaren zijn gemaakt maar dat er meer fouten zijn gevonden. De gemeente werkt betere procedures om dit soort fouten in de toekomst te voorkomen. Bijvoorbeeld, er wordt gekeken naar manieren om te zorgen dat alle aankopen voldoen aan de Europese regels, zodat er geen verrassingen ontstaan. Fouten bij aanbestedingen kunnen leiden tot boetes of andere juridische problemen.
2. Interne controle:
Het interne controleplan voor 2024 werd besproken en goedgekeurd. Dit plan helpt de gemeente om te zorgen dat alle processen goed en eerlijk verlopen. Het controleplan omvat diverse maatregelen, zoals regelmatige audits en het bijhouden van gedetailleerde rapporten, om zeker te zijn dat alles volgens de regels gebeurt. Deze maatregelen zijn bedoeld om misbruik of fouten te voorkomen en de transparantie binnen de gemeente te vergroten.
3. Financiële positie:
De financiële situatie van Lansingerland ziet er over het algemeen goed uit. De gemeente heeft een positief saldo, wat betekent dat er meer inkomsten dan uitgaven zijn. Dit is belangrijk omdat een gezonde financiële positie ervoor zorgt dat de gemeente kan blijven investeren in belangrijke projecten en diensten voor de inwoners.
Hoewel de financiële positie van Lansingerland er momenteel goed uitziet met een positief saldo, zijn er zorgen over de toekomst, met name het zogenaamde ‘ravijnjaar’ spook doemt op aan de horizon. Het ravijnjaar verwijst naar een jaar waarin de gemeente te maken krijgt met aanzienlijke financiële uitdagingen door aflopende rijksbijdragen en stijgende kosten. Deze situatie kan ontstaan doordat de huidige structurele inkomsten, zoals gemeentefondsen en specifieke uitkeringen van het rijk, mogelijk niet in hetzelfde tempo blijven groeien als de uitgaven.
Als Lansingerland onvoldoende voorbereid is op deze financiële valkuil, kan dit leiden tot bezuinigingen op essentiële diensten, zoals jeugdzorg en infrastructuurprojecten. Dit kan betekenen dat projecten zoals Wilderszijde vertraging oplopen of dat er minder geld beschikbaar is voor de ondersteuning van kwetsbare groepen in de samenleving. De gemeente moet daarom nu al strategisch plannen en reserves opbouwen om deze toekomstige financiële schokken op te vangen en de continuïteit van diensten te waarborgen.
